Ο έρωτας και η αγάπη μονοπωλούσε το ενδιαφέρον και του αρχαίου φιλοσόφου Αριστοτέλη, ο οποίος μεταξύ των άλλων έγραψε: «Η αγάπη αποτελείται από μία ψυχή που κατοικεί σε 2 σώματα». Ίσως αυτό να ακούγεται λίγο ουτοπικό σε όλα εκείνα τα ζευγάρια που παλεύουν καθημερινά να ανταπεξέλθουν στις δυσκολίες της σημερινής πραγματικότητας. Σε εκείνα τα ζευγάρια που παλεύουν με το θηρίο της φθοράς του χρόνου και την τριβή της καθημερινότητας. Σε αυτές τις σχέσεις, ο έρωτας προσπαθεί να συνυπάρξει με τα πρέπει της πραγματικότητας .
Η ερωτική σχέση αποτελείται από 2 λέξεις και στηρίζεται σε 2 φυσικά πρόσωπα: Δύο πρόσωπα που είναι σύντροφοι στη ζωή, εραστές την νύχτα και δημιουργοί μιας καινούργιας ζωής. Αναμφίβολα, η ερωτική επιθυμία μπορεί να ξεθωριάζει στο χρόνο αλλά όχι οι αναμνήσεις που υπενθυμίζουν τους λόγους για τους οποίους δύο άνθρωποι ερωτεύτηκαν και αγαπήθηκαν.
Σήμερα τα σύγχρονα πρότυπα σχέσεων εντάσσουν τον έρωτα σε ένα ουτοπικό φάσμα, με την αγάπη να παραχωρεί τη θέση της στην απόγνωση, στην εγκατάλειψη και στον φόβο. Οι καιροί προστάζουν την ανάγκη της επιθυμίας του εύκολου και ωθούν τους ανθρώπους να επενδύουν στο ευκαιριακό συναίσθημα, στο ευκαιριακό σεξ, αδυνατώντας να κατανοήσουν την πραγματική σημασία της αγάπης και του έρωτα μέσα στο πλαίσιο της σχέσης. Δύο έννοιες-δώρα που αλλοιώνονται μέσα στην τεχνοκρατική μορφή της σύγχρονης σχέσης.
Έρευνες παρουσίασαν πως τα διαζύγια στην χώρα μας, έχουν τρομερή ανοδική τάση με μέσο όρο 15.000 το χρόνο, την τελευταία τετραετία. Μάλιστα το 45% των διαζυγίων προέρχεται από ζευγάρια που ήταν παντρεμένα για τουλάχιστον 10 χρόνια. Αυτοί οι αριθμοί δείχνουν την επιτακτική ανάγκη για υγιή ερωτική επαφή και ομαλή ψυχική κατάσταση. Γίνεται λόγος για ζευγάρια που σταμάτησαν να προσπαθούν και απλά συνυπήρχαν ήταν θεατές μέσα στη δική τους σχέση. Κάποτε σύντροφοι που ερωτεύτηκαν, αγαπήθηκαν, γέλασαν, μοιράστηκαν φαντασιώσεις, σκέψεις και συναισθήματα, αποφασίζουν να ακολουθήσουν χωριστά μονοπάτια. Τότε ανάμεσά τους «μπλεγμένα σεντόνια», τώρα ανάμεσά τους ο ασυμβίβαστος-ανυποχώρητος εαυτός που δεν ελπίζει και δεν περιμένει τίποτα. Αυτές οι σχέσεις έμειναν αγκιστρωμένες στις όμορφες πρώτες τους στιγμές, επαναπαύθηκαν σε ξεχασμένες αναμνήσεις και ξέχασαν πως είναι να παλεύεις για την αγάπη και τον έρωτα σε καθημερινή βάση.
Ίσως εδώ, να έχει μερίδιο ευθύνης και ο άνδρας, που φοβάται να διαχειριστεί την νέα πραγματικότητα, η οποία θέλει την γυναίκα να είναι δυναμική, αυτοδημιούργητη, αποφασιστική, εργατική και ασυμβίβαστη. Μια σύγχρονη γυναίκα αποφασιστική που έχει ανεξαρτητοποιηθεί και αποφασίζει σύμφωνα με τις υψηλές προσδοκίες και ανάγκες της. Αυτή λοιπόν είναι μια νέα παράμετρος της σύγχρονης κοινωνίας, που αδυνατεί ο άνδρας σήμερα να κατανοήσει και παγώνει μπροστά στο νέο πρότυπο γυναίκας.
Η δυναμική μιας σχέσης βρίσκεται μέσα σε εκείνα τα στοιχεία που συνθέτουν τις θεμελιώδεις έννοιες του έρωτα και της αγάπης που χαρακτηρίζεται από ανιδιοτέλεια και ειλικρίνεια. Ακρογωνιαίος λίθος για την ενεργοποίηση και διατήρηση των θετικών στοιχείων της δυναμικής μια ερωτικής σχέσης, αποτελεί η επικοινωνία η συντροφικότητα, η ερωτική επιθυμία, το πάθος, η κατανόηση, ο σεβασμός και η αυτονομία μέσα σε ένα πλαίσιο μονογαμικό. Ακούγεται ίσως ακατόρθωτο, το να παραμείνουν αλώβητα όλα αυτά τα στοιχεία μέσα από τη φθορά της καθημερινότητας, αλλά η δύναμη της αποφασιστικότητας ξεπερνάει εμπόδια και να δείχνει στο ζευγάρι τρόπους εύκολους να χειριστούν δύσκολες καταστάσεις.
Το ζευγάρι θα πρέπει να κατανοήσει πόσο σημαντικό είναι το ερωτικό παιχνίδι μέσα στην σεξουαλική ζωή καθώς και την σημασία του ερωτικού και σεξουαλικού λόγου. Είναι βασικές συνιστώσες για να αποδεσμευτούν από τα δεσμά της καθημερινής νοσηρότητας. Βοηθούν στην υλοποίηση των ερωτικών φαντασιώσεων και κατ’επέκταση στην ενίσχυση της ερωτικής διέγερσης.
Επιπρόσθετα, θα πρέπει να αξιοποιούν τις μελλοντικές διαφωνίες. Μέσα από έναν εποικοδομητικό διάλογο μπορούν να δοθούν λύσεις και να γίνει καταγραφή συναισθημάτων, ώστε να γεφυρώσουν διαφορές και να εξαλείψουν πιθανούς μελλοντικούς κινδύνους. Με αυτό το τρόπο ενισχύεται η ενεργητική ακοή και γενικότερα η μεταξύ τους επικοινωνία.
Το ζευγάρι θα πρέπει να μην διστάζει να εκφράζεται ελεύθερα πάνω σε σκέψεις, προβληματισμούς και αποτύπωση συναισθημάτων. Η αγάπη για τον/ην σύντροφο αποτυπώνεται και μέσα από την εμπιστοσύνη που δείχνει ο ένας στον άλλον. Είναι αναγκαίο να υπάρχει δηλαδή ελευθερία στον τρόπο σκέψης και συμπεριφοράς των συντρόφων. Άλλωστε το να επιλέξουν 2 άτομα να προχωρήσουν σε σχέση σημαίνει ότι έχουν δώσει αμοιβαία υπόσχεση, ότι θα πορευτούν μαζί, βάσει προσωπικών προσδοκιών και αναγκών.
Επίσης, δεν θα πρέπει να διστάζουν να ζητήσουν βοήθεια από σύμβουλο ψυχικής υγείας όταν οι μεταξύ τους διαφορές είναι έντονες και δεν υποχωρούν. Σημαντικός είναι και ο ρόλος της συζύγου σε κάποια πιθανή ανδρική δυσλειτουργία (όπως προβλήματα στύσης), η οποία θα πρέπει να δείξει κατανόηση ενδιαφέρον και να είναι πληροφορημένη σωστά γύρω από το θέμα.
Συνοψίζοντας, μέσα από το θαύμα της σχέσης, η οποία εξελίσσεται, αλλάζει, ομορφαίνει, κρύβεται και η λέξη αγάπη. Αυτό το αγνό συναίσθημα που αφαλατώνει το «εγώ» και διψά για το «εμείς», κρύβει πάθος, πόθο, ανάγκη και αυθορμητισμό. Είναι το συναίσθημα αυτό που κρατά την αρμονία και την ισορροπία μέσα στη σχέση, χωρίς καπέλωμα και εξουσιαστική διάθεση. Ισότιμα, συμμετοχικά με κοινές εμπειρίες και διάθεση προσφοράς, η αγάπη ενισχύει και διαφυλάσσει την αρχή της δυναμικότητας της σχέσης και όλα εκείνα τα στοιχεία που την συνθέτουν. Έτσι μόνο το ζευγάρι φτάνει στην πραγματική ευτυχία.
Dr. Θάνος Ε. Ασκητής
Νευρολόγος – Ψυχίατρος
Διδάκτωρ Ψυχιατρικής Πανεπιστημίου Αθηνών
Καθηγητής Ψυχιατρικής Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου
Πρόεδρος Ινστιτούτου Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας
Παπαδόπουλος Περικλής
Κλινικός Ψυχολόγος
Επιστημονικός Συνεργάτης Ι.Ψ.Σ.Υ