Το λεγόμενο σύνδρομο της άδειας φωλιάς είναι η κατάσταση που βιώνουν πολλοί γονείς όταν τα παιδιά τους μεγαλώνουν και φεύγουν από το σπίτι, αφήνοντας το ζευγάρι μόνο του…
Πολλοί παντρεμένοι που φτάνουν στο γραφείο του θεραπευτή ισχυρίζονται: «Αν δεν είχα παιδί, θα χώριζα», ενώ άλλοι, στα πρόθυρα του χωρισμού, συγκρατούνται: «Τι θα πει το παιδί μου;». Αμφότεροι αφήνουν το γονεϊκό τρόπο σκέψης να επηρεάζει τις προσωπικές τους επιθυμίες. Επιθυμίες με τις οποίες θα έρθουν κάποια στιγμή αντιμέτωποι, όταν όμως πια θα είναι αργά…
Μια παιδοκεντρική αντίληψη, όπως αυτή που έχουν πολλοί σύντροφοι-γονείς, έχει την τάση να εκλογικεύει θυμούς και απογοητεύσεις. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι, σε αυτές τις περιπτώσεις, τόσο ο ένας όσο και ο άλλος συνηθίζουν να «περνούν» τη σχέση τους μέσα από το παιδί τους, σαν να ζητούν ουσιαστικά την επιβεβαίωση του. Έτσι, το παιδί γίνεται ο ρυθμιστής και φυσικά ο δικαστής, αφού τους κρίνει και τους τιμωρεί ανάλογα, με το δικό του τρόπο! Κατά συνέπεια, η γονεϊκή φροντίδα μετατρέπεται σε υπερπροσφορά δοτικότητας, γιατί η «συμμαχία» με το παιδί είναι πιο σημαντική από την καλή σχέση με το σύντροφο.
Και, αντίστοιχα, όσο πιο άσχημα είναι τα πράγματα στη διαπροσωπική επικοινωνία του ζευγαριού, τόσο πιο απαραίτητη γίνεται η σχέση του «καλού» γονιού προς το παιδί του, κάνοντας τον άλλο γονιό να φαίνεται ο «κακός» της ιστορίας. Και βέβαια, αυτός ο φαύλος κύκλος συνεχίζεται χωρίς τελειωμό, προκαλώντας σύγχυση και ασυνεννοησία και δημιουργώντας ένα εγωκεντρικό παιδί, που «κλέβει» την παράσταση από τους ρηχούς γονείς του και συντρόφους.
Έτσι, για πολλούς η σχέση ενός γάμου στηρίζεται στη δομή της οικογένειας, ενώ οι ανάγκες των δύο συντρόφων ουσιαστικά παραμερίζονται προς χάριν των παιδιών, που απολαμβάνουν τα πάντα αλλά όχι για πάντα!
Το άνοιγμα των φτερών
Όπως είναι φυσικό, το παιδί σιγά-σιγά μεγαλώνει και προσπαθεί να ανοίξει τα φτερά του, πετώντας όμως πάντα σύμφωνα με τις οδηγίες των γονιών του. Όταν θα έρθει η ώρα να πετάξει τελείως μόνο του, θα έχει τα εφόδια για να τα καταφέρει; Μήπως θα πρέπει να φορέσει και ο γονιός φτερά για να πετάξει μαζί του, προκειμένου να το σώσει εάν χρειαστεί;
Λογικά, όταν θα έρθει εκείνη η στιγμή, που το παιδί θα φύγει από το σπίτι, οι γονείς θα συμβάλλουν θετικά σ’ αυτό. Στην πραγματικότητα, όμως, όταν το παιδί μας μεγαλώνει και αρχίζουμε να βλέπουμε τις αλλαγές του, δεν μας αρέσει το γεγονός ότι απομακρύνεται από εμάς, ούτε ότι δεν είμαστε πια η πρώτη του επιλογή. Δεν θέλουμε να δεχτούμε ότι μια μέρα θα πρέπει να φύγει και να αποκτήσει το δικό του χώρο, να ζήσει μόνο του. Συχνά λοιπόν αυξάνουμε τη δοτικότητά μας, ακριβώς για να το κρατήσουμε κοντά μας.
Και όμως, η στιγμή που εγώ και εσύ θα μείνουμε μόνοι μας στο άδειο από τα παιδιά μας σπίτι είναι η μεγάλη μας αλήθεια. Πολλά ζευγάρια μουρμουρίζουν για αυτήν την «επόμενη μέρα», που ο ένας θα αντικρίσει τον άλλο και θα πουν «καλημέρα» ή ενδεχομένως «καληνύχτα» μόνο μεταξύ τους. Έπειτα, θα στριφογυρίσουν στα άδεια δωμάτια των παιδιών τους, νοσταλγώντας τα χρόνια που πέρασαν, ζώντας στη μνήμη και τις φωτογραφίες.
Κάποιοι πιο τολμηροί, εάν αντέχουν ηλικιακά, μπορεί να ξαναζήσουν το παιχνίδι της γονιμότητας τόσο μεταξύ τους ή με άλλους συντρόφους. Η σημερινή κοινωνία το δέχεται αυτό αρκετά πιο εύκολα και δεν είναι λίγοι αυτοί, κυρίως άνδρες, που μετά τα 50 τους γεύονται έναν επόμενο κύκλο «μπαμπαδίστικης» ζωής.
Η στιγμή για εμάς τους δύο
Ασφαλώς και το πένθος του αποχωρισμού γονιών και παιδιών δεν έχει την τραγικότητα του θανάτου. Τα παιδιά έρχονται να δουν τους γονείς τους, εάν οι σχέσεις τους είναι καλές και αν, φυσικά, η νύφη… τα πάει καλά με την πεθερά! Όμως, η επόμενη μέρα παραμένει όλη δική μας, αφού πλέον οι ανάγκες μας ταυτίζονται με τη δική μας συνύπαρξη: πρέπει πια να ασχοληθούμε ο ένας με τον άλλο! Τραγικό; Όμορφο; Αδιάφορο; Και όμως αληθινό, γι’ αυτό και δύσκολο.
Είναι η φάση της αποκάλυψης και της συναισθηματικής δοκιμασίας. Είναι ο χρόνος που συναντάει προσωπικές επιλογές. Είναι ίσως το καλύτερο ταξίδι, που προσδοκά σε απολαύσεις και χαρές ή το μοιραίο, που φέρνει αδιέξοδο και χωρισμό… Γι’ αυτό και η «επόμενη μέρα μας» έχει τόσο ενδιαφέρον. Είμαστε ακόμη νέοι, δεν γερνάμε όπως χθες. Έχουμε ανάγκη προσωπικής αλλά και επαγγελματικής ζωής στη μεστή μέση ηλικία μας. Όλα είναι ανοιχτά και πιθανά να συμβούν.
Έρωτας, σεξ, έντονες συγκινήσεις, ανατροπές, φυγές και νέες σχέσεις πάθους κρυφοκοιτάζουν έξω από το παράθυρό μας τα θλιμμένα πρόσωπά μας, που πλήττουν αφόρητα μπροστά σε μια ανοιχτή τηλεόραση. Και όμως, είμαστε εκεί, ο ένας δίπλα στον άλλο. Πάνω στο κρεβάτι των πολλών χρόνων συμβιωτικής συντροφικότητας, μπορεί να απλωθεί ξανά ο οίστρος της απόλαυσης, γιατί ακριβώς αυτό χρειαζόμαστε και οι δύο!
Είναι λάθος ότι το σεξ το θέλει μόνο ο άνδρας. Το θέλει και η γυναίκα, απλώς εκείνος είναι πιο ορμητικός. Κι εκείνη, όμως, μπορεί να του δείξει ότι είναι επιθυμητή, ελκυστική και, κυρίως, πως τον θέλει.
Η επόμενη μέρα, χωρίς τα παιδιά μας, είναι όλα αυτά που μας γνώρισαν, μας αγάπησαν και μας πάντρεψαν. Τα παιδιά μας θα φύγουν από το σπίτι και πρέπει να το ξέρουμε καλά, εάν τα θέλουμε υγιή και αυτόνομα. Μετά είμαστε εμείς οι δύο. Όχι για να ζούμε καταπιεσμένοι, πληκτικοί, γκρινιάρηδες και συγκρουσιακοί, αλλά για να τα κάνουμε όλα από την αρχή. Αυτά που δεν ζήσαμε μας περιμένουν. Ας τα αγκαλιάσουμε!
