Το αποτύπωμα που της αφήνει η σειρά της ΕΡΤ1 «Τα καλύτερά μας χρόνια», που πια βαδίζει προς την ολοκλήρωσή της, οι σχέσεις ζωής που κέρδισε συνεργαζόμενη με σεβασμό με ανθρώπους που έγιναν δεύτερη οικογένεια, η αγάπη και η κατανόηση που αναζητά σε όλα τα επίπεδα, η ενσυναίσθηση που έχει από τα παιδικά της χρόνια, οι αρχές που θέλει να μεταφέρει στα παιδιά της και αυτές με τις οποίες γαλουχήθηκε η ίδια από τους γονείς της.
Όλα όσα τη δίδαξε η ψυχοθεραπεία, η δυσκολία της να θέτει όρια, το τέλος του γάμου της και η νέα συνθήκη ζωής της, η παρενόχληση που βίωσε στην εφηβεία της από συμμαθητές της, οι τρόποι με τους οποίους ξεσπά όταν είναι φορτισμένη, αλλά και το γαλήνιο επόμενο διάστημα που ονειρεύεται στη ζωή της. Η Κατερίνα Παπουτσάκη ανοίγει όλα τα χαρτιά της και μιλά από καρδιάς στο HELLO! και στον Γιάννη Βίτσα.
Η σειρά της ΕΡΤ1 «Τα καλύτερά μας χρόνια», ύστερα από τρεις σεζόν, ολοκληρώνει τον κύκλο της τον Ιούνιο. Τι αποτύπωμα σου αφήνει αυτή η ξενάγηση στις δεκαετίες που κάνατε στους τηλεθεατές και τι έχεις κερδίσει εσύ από τη συμμετοχή σου;
Εγώ έχω κερδίσει πολλά. Κατ’ αρχάς, εκπληκτικές ανθρώπινες σχέσεις με πρόσωπα που πλέον θεωρώ δεύτερη οικογένεια. Δημιουργήσαμε μια υπέροχη ομάδα με αγάπη και κατανόηση. Είναι μεγάλο το κέρδος που αποκόμισα σε ανθρώπινο επίπεδο. Σε επαγγελματικό, είχα συγκλονιστική συνεργασία με όλους, καθώς και με την παραγωγή, που έχει το know how στο να φτιάχνει ωραίες σειρές. Αυτό για μένα ήταν πολύ βασικός παράγοντας και σε απόλυτο συνδυασμό με την καταπληκτική φωτογραφία του Βασίλη Κασβίκη, τα εξαιρετικά κοστούμια της Μαρίας Κοντοδήμα και το πολύ δημιουργικό σενάριο της Κατερίνας Μπέη, της Δώρας Μασκλαβάνου και του Νίκου Απειρανθίτη. Γενικά υπάρχει σύμπνοια και είμαστε όλοι πολύ τυχεροί που συναντηθήκαμε στη συγκεκριμένη δουλειά. Αυτό το άλμα στις δεκαετίες ήταν για μας ένα σπουδαίο ταξίδι. Η σειρά δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ούτε αμιγώς κωμική ούτε δραματική. Είναι πάνω από χαρακτηρισμούς. Αυτό που τη χαρακτηρίζει είναι ότι οι ήρωες βιώνουν μια αίσθηση γλυκόπικρου.
Αυτή η αίσθηση του γλυκόπικρου νιώθεις ότι με έναν τρόπο κυριαρχεί και στην προσωπική σου διαδρομή;
Αυτό είναι ζωή! Δεν υπάρχει μόνο άσπρο και μαύρο, μόνο χαρά και λύπη. Οι μεταβάσεις είναι διαρκείς, κι έτσι μπορούμε να εκτιμάμε τις στιγμές.
Ήσουν σε θέση να το συνειδητοποιήσεις αυτό πριν από είκοσι χρόνια;
Πάντα αντιλαμβανόμουν ότι η ζωή έχει αυτήν τη διαβάθμιση συναισθημάτων. Είχα αυτή την αίσθηση και, από μικρή, ακόμα κι όταν δεν συνέβαιναν δύσκολες καταστάσεις σε μένα, ήμουν εκεί για να συμπαρασταθώ σε κάποιον, να του κρατήσω το χέρι, να κλάψω μαζί του. Είχα πάντα στο νου μου τους ανθρώπους που χρειάζονταν βοήθεια.
Μίλησες για αγάπη και κατανόηση ανάμεσα στους συναδέλφους σου στη σειρά. Παρακολουθώντας την πορεία σου και διαβάζοντας συνεντεύξεις σου όλα αυτά τα χρόνια, παρατηρώ ότι ούτως ή άλλως αυτές τις δύο αξίες αναζητάς και στη ζωή σου.
Όλοι οι άνθρωποι έχουμε αυτή την ανάγκη, όλοι αυτό ψάχνουμε, μια αποδοχή τελικά. Και είναι πολύ ωραίο όταν συμβαίνει αμφίδρομα, όταν οι άνθρωποι αποδέχονται ο ένας τον άλλο και προχωρούν μαζί. Για μένα αυτό είναι γνώμονας παντού, και στις φιλικές σχέσεις και σε εκείνες γονιών – παιδιών. Αν τα παιδιά δεν έχουν πάρει αποδοχή, τότε πώς μπορούν κι εκείνα να αποδεχθούν, να κατανοήσουν και να αγαπήσουν; Πιστεύω πως το πιο σημαντικό που καλούμαι να κάνω σε αυτήν τη ζωή είναι η καλύτερη δυνατή δουλειά με τα παιδιά μου. Αύριο οι γιοι μου θα είναι ανάμεσα σε εκείνους που θα παίρνουν αποφάσεις, θα είναι μέλη αυτής της κοινωνίας. Οφείλουμε να έχουμε εμφυσήσει στα παιδιά μας τις αρχές της αλληλεγγύης, της αγάπης, της αποδοχής, της κατανόησης, της έλλειψης ρατσιστικής διάθεσης, του σεβασμού στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια και ύπαρξη, της ενσυναίσθησης γενικότερα. Αυτή η γενιά που μεγαλώνει τώρα είναι η βάση για το αύριο και αισθάνομαι ότι θα γίνουν ωραία πράγματα από τους νέους. Ζούμε σε μια εποχή αφύπνισης, οι άνθρωποι δεν μασούν πια τα λόγια τους. Θέλουν να βγουν μπροστά και να σταματήσουν την αδικία, να τιμωρήσουν την ατιμωρησία.
Εσύ ήσουν ένα παιδί με μια μαμά συνδικαλίστρια, που έτρεχε σε πορείες, που αγωνιζόταν για τα δικαιώματα των άλλων. Πώς βίωνες αυτήν τη συνθήκη τη δεκαετία του ’80;
Εγώ μεγάλωσα σε αυτήν τη συνθήκη –να υπερασπιζόμαστε τον διπλανό μας και να είμαστε στους δρόμους για την αδικία και τα παράδοξα που συμβαίνουν–, οπότε είναι μέρος της ύπαρξής μου. Η μητέρα μου έχει αφιερώσει τη ζωή της στις αρχές που προανέφερα και με αυτές τις αρχές γαλουχηθήκαμε εγώ και ο αδελφός μου. Υπήρχε πάντα στην οικογένειά μας μια στάση κατανόησης και στην αδυναμία και στο λάθος, αλλά και μια αίσθηση ότι αν είμαστε αλληλέγγυοι, θα ζούμε σε μια πιο υγιή κοινωνία.
Πώς ήταν οι σχέσεις σου με τους γονείς σου;
Πάρα πολύ καλές. Είχα πάντα την αποδοχή και το θαυμασμό τους. Δεν ένιωσα ποτέ ότι έπρεπε να κάνω κάτι για να τραβήξω την προσοχή τους, είχαμε καλή επικοινωνία. Υπήρξε μια δυσκολία όταν αποφάσισαν να χωρίσουν διότι είχαν δύσκολο διαζύγιο. Εκεί παιδευτήκαμε – κυρίως εγώ που ήμουν τεσσεράμισι χρόνια μεγαλύτερη από τον αδελφό μου, Γιάννη, και ήταν σαν να εισέπραξα όλο αυτό που γινόταν.
Εσύ ήσουν τότε μόλις 7 χρονών. Πώς το διαχειρίστηκες;
Η ανάλυση θα μας έπαιρνε πολλή ώρα, αλλά αυτό που μπορώ να πω είναι ότι ζορίστηκα. Η κατάσταση που δημιουργήθηκε ήταν λίγο εμπόλεμη, προφανώς δεν ήταν ιδανική. Κάνοντας ψυχοθεραπεία, διαπίστωσα ότι πολλά ζητήματα που δουλεύω με τον εαυτό μου πηγάζουν από εκείνη την περίοδο.
Τι κατάλαβες για τον εαυτό σου κάνοντας ψυχοθεραπεία;
Την τεράστια δυσκολία που έχω στο να βάλω όρια. Δεν θέλω να στενοχωρήσω τον άλλο, δεν θέλω να τον φέρω σε δύσκολη θέση. Έχω θέμα στο να σπάσω αβγά, να αντιπαρατεθώ, να έρθω σε ρήξη. Προσπαθώ να φτάσω στο επιθυμητό αποτέλεσμα μέσω άλλων οδών – μιας συζήτησης, μιας διπλωματικής συμπεριφοράς, με θετικότητα, με χαμόγελο. Πολλές φορές, όμως, τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά. Πολλές φορές χρειάζεται να υψώσεις το ανάστημά σου και να πεις όχι σε συμπεριφορές που δεν είναι επιτρεπτές. Δουλεύω πολλά χρόνια πάνω σε αυτό. Έχει αντίκτυπο σε όλους τους τομείς της ζωής μου. Θα ήθελα να είμαι πιο δυναμική σε αυτό το κομμάτι. Σε επαγγελματικό επίπεδο, αντίθετα, δείχνω μεγαλύτερο δυναμισμό – στο να αναλάβω μια δουλειά και να κάνω το καλύτερο που μπορώ, να τολμώ στη σκηνή και να είμαι διαθέσιμη στις πρόβες.
Πριν μπεις στον κύκλο των ψυχοθεραπειών, σε πλήγωνε που, ενώ εσύ προσπαθούσες με ευγένεια, τρυφερότητα και διπλωματικό τρόπο να απαντήσεις στους ανθρώπους, εκείνοι ξεπερνούσαν τα όρια;
Πάντα με στενοχωρεί και με απογοητεύει αυτό. Σε έναν ιδανικό κόσμο δεν θα χρειαζόταν να μπούμε σε τέτοια διαδικασία.
Από πού θεωρείς ότι πηγάζει αυτή η συμπεριφορά; Από την ανασφάλεια των άλλων και την αγωνία τους να επιβληθούν;
Αυτή η συμπεριφορά με ξεπερνά. Ως χαρακτήρας δεν μπορώ να την εξηγήσω και επιλέγω ανθρώπους γύρω μου με αξίες και ιδανικά που με εκπροσωπούν.
Ως παιδί πέρασες δύσκολα με το διαζύγιο των γονιών σου. Εδώ και λίγους μήνες, βιώνεις μια ίδια συνθήκη στην προσωπική σου ζωή. Έχεις την αγωνία για το πώς θα διαχειριστούν τα δικά σου παιδιά πλέον το διαζύγιο των γονιών τους;
Είμαστε δίπλα τους και προσέχουμε πολύ. Κάνουμε το καλύτερο δυνατό, δεδομένης της συνθήκης. Είναι βασικό μας μέλημα να είναι καλά τα παιδιά μας.
Μια νέα συνθήκη ζωής λοιπόν. Πώς βρίσκει την Κατερίνα; Το να βγαίνεις από ένα γάμο σημαίνει ότι πρέπει να ξαναστήσεις τη ζωή σου από την αρχή.
Πράγματι, είναι μα επίπονη διαδικασία. Από τη μία, έχει ενδιαφέρον το νέο ξεκίνημα και, από την άλλη, είναι στενάχωρο το γεγονός ότι πάμε από την αρχή, είναι διττό. Εγώ όμως θέλω να βλέπω το ποτήρι μισογεμάτο. Νιώθω ότι γίνεται μια νέα αρχή στη ζωή μου. Είναι ευχάριστο να έχουμε δεύτερες ευκαιρίες. Να είμαστε καλά, να έχουμε την υγεία μας, και να τις στηρίζουμε.
Όταν συνειδητοποίησες ότι έκλεισε ο κύκλος της σχέσης, βίωσες τη στενοχώρια του γιατί να συμβεί;
Όταν συμβαίνει κάτι τέτοιο, ξέρεις πολύ καλά γιατί συμβαίνει. Δεν είναι μια απόφαση που παίρνεις εν μία νυκτί. Οι σκέψεις έχουν ωριμάσει. Άρα, βαδίζουμε γερά, προχωράμε!
Σε παλιότερη συνέντευξή σου έχεις πει ότι στην εφηβεία σου βίωσες παρενόχληση και bullying από μεγαλύτερα παιδιά. Μπορούσες να το κατανοήσεις στην ηλικία των 12 χρονών;
Μπορούσα να καταλάβω ότι ήταν παραβατική συμπεριφορά. Είχα όμως τους γονείς μου πολύ κοντά μου, ήταν πάντα υποστηρικτικοί. Μίλησα πριν για την καταπληκτική μαμά μου, αλλά δεν είπα κάτι και για τον καταπληκτικό μπαμπά μου! Είναι ένα υπέροχο πρότυπο άντρα για μένα. Διαθέτει πολύ χιούμορ και αγάπη για τους ανθρώπους και είναι ανοιχτός, με κατανόηση και προοδευτικός. Πάντα του μιλούσα για τις σχέσεις μου και δεν αντιμετώπισα ποτέ το ρατσισμό «είσαι κορίτσι». Έβλεπε τις σχέσεις με ισότητα. Το λέω αυτό γιατί κάποια πράγματα «επιτρέπεται» να τα κάνουν στην εφηβεία τα αγόρια, αλλά όχι τα κορίτσια. Ο μπαμπάς μου ήταν ένας new-age μπαμπάς. Είμαι πολύ υπερήφανη για αυτούς τους δύο ανθρώπους. Ακόμα κι αν δεν τα κατάφεραν μεταξύ τους, ξεχωριστά ο καθένας έκανε πάρα πολύ καλή δουλειά.
Σε εκείνη την ηλικία, δηλαδή, ο πατέρας σου παρακολουθούσε από μακριά σε περίπτωση που χρειαζόταν να παρέμβει;
Ναι. Πολύ αργότερα το κατάλαβα αυτό. Κάποιες φορές που η εφηβεία μου ήταν λίγο ζόρικη, ανησυχούσε και μου την έστηνε, αν και άργησε βέβαια να το παραδεχθεί. Το έκανε για να σιγουρευτεί ότι ήμουν ασφαλής. Αυτή ήταν η μεγάλη του ανησυχία και όχι αν θα φιλούσα κάποιο αγόρι. Είχα δύο φύλακες-αγγέλους, τους γονείς μου. Η μητέρα μου, όταν έγινε αυτή η ιστορία στο γυμνάσιο με τα παιδιά που με ακολουθούσαν από το σχολείο, ερχόταν να με πάρει, ενώ στη συνέχεια άλλαξα σχολείο. Τότε, ωστόσο, δεν είχαμε μιλήσει. Εγώ τώρα, σε μια πιο απενοχοποιημένη κοινωνία, θα το συζητούσα με τα παιδιά μου. Αυτά τα περιστατικά πρέπει να καταγγέλλονται.
Επίσης, έχεις δηλώσει ότι έχεις βιώσει το ρατσισμό της ομορφιάς.
(γέλια) Δεν το είχα διατυπώσει έτσι, δεν θα έλεγα ποτέ κάτι τέτοιο, ακούγεται υπερφίαλο. Κάποιες φορές, ωστόσο, οι άλλοι βλέπουν τα πράγματα σε πρώτο επίπεδο και δεν μπαίνουν στον κόπο να εμβαθύνουν. Έχουν την αίσθηση ότι αν ο απέναντι είναι καλοσχηματισμένος, αφήνεται στην εικόνα του και δεν τον ενδιαφέρει η ουσία. Πολύ συχνά, όμως, δεν ισχύει αυτό, είναι μια μορφή ρατσισμού. Σε αυτή την περίπτωση, χρειάζονται χρόνος και πολλή δουλειά για να φωτιστούν πτυχές που δεν είναι ορατές εξαρχής.
Πάλεψες για να αποδείξεις πράγματα που εσύ θεωρούσες αυτονόητα, αλλά οι άνθρωποι της δουλειάς όχι;
Ναι. Είναι μια διαρκής πάλη αυτό.
Έχεις μιλήσει για λεκτική βία σε συνεργασία σου. Ευτυχώς, ζούμε πλέον σε μια εποχή κατά την οποία οι άνθρωποι που έχουν υποστεί κακοποιητικές συμπεριφορές –τουλάχιστον στο χώρο σας– μιλούν.
Αυτή συνθήκη δεν είναι πια αποδεκτή. Οι άνθρωποι πλέον δεν μασούν τα λόγια τους, και είναι πολύ θετικό που συμβαίνει. Έχει σπάσει ο κώδικας της σιωπής. Είμαι σίγουρη ότι αυτές οι συμπεριφορές θα αρχίσουν να εξαφανίζονται σιγά σιγά.
Εσύ πώς το διαχειρίστηκες τότε;
Ζορίστηκα πολύ. Έβγαλα τα κλασικά, τα δικά μου, τα ψυχοσωματικά. Σε κάποια φάση είπα: «Δεν θέλω να έχω καμία επαφή, θα συνεχίσω να παίζω, θα συνεχίσω να κάνω τη δουλειά μου, δεν θα φύγω από την παράσταση, αλλά δεν επιθυμώ να ξαναμιλήσουμε».
Δύσκολο ακούγεται, αν λάβουμε υπόψη μας ότι μια παράσταση ανεβαίνει για μήνες.
Ήταν πολύ δύσκολο, αλλά επρόκειτο για μια λύση ανάγκης. Επιπλέον, εγώ είμαι ένας άνθρωπος που δεν μπορεί να μην έχει κοινωνική επαφή. Προσπαθώ το πλαίσιο στο οποίο συμμετέχω να είναι όσο πιο ευχάριστο και οικογενειακό γίνεται. Δεν μου αρέσουν οι τυπικότητες και οι παγωμένες σχέσεις. Θέλω να είμαι σε δουλειές που χαρακτηρίζονται από συνεργασία, ομαδικότητα, αγάπη και επικοινωνία.
Σου έχει συμβεί να περάσεις δύσκολα και σε άλλη συνεργασία;
Μου έτυχε σε μια οντισιόν για ταινία στις αρχές της καριέρας μου, όπου κι εκεί μου φέρθηκαν άσχημα. Ήταν ένας άνθρωπος παρεμβατικός και παραβατικός κι εγώ σε μια ηλικία που αναρωτιόμουν «τι είναι αυτό που συμβαίνει;».
Δέχθηκες πίεση από τα media όταν έκανες τη σειρά «Έχω ένα μυστικό». Υπήρξε φωτογράφος που σε κυνηγούσε, και μάλιστα σου είπε «έλα τώρα, δεν σου αρέσει;».
Συνέβη νύχτα, σε ένα δρομάκι στον Βύρωνα, όπου έμενα τότε. Είχα τρομάξει πολύ, είχα βάλει τα κλάματα και δεν μπορούσα να συνέλθω. Τότε μου είπε ο συγκεκριμένος αυτή την ατάκα. Οι περαστικοί φώναζαν «τι πράγματα είναι αυτά;». Δεν ξέρω τι συμβαίνει στην ψυχοσύνθεση αυτών των ανθρώπων, αλλά νομίζω ότι δεν θέλω να μάθω κιόλας. Βέβαια, τότε ήταν και η εποχή που ο κιτρινισμός και οι αντίστοιχες τεχνικές προσέγγισης ήταν στα κόκκινα. Ευτυχώς, δεν υπάρχει πλέον αυτό – και χαίρομαι γιατί είναι ένδειξη προόδου και πολιτισμού.
Πώς ξεσπάς όταν είσαι φορτισμένη;
Κλαίω, είμαι ευσυγκίνητη. Θα ήθελα να είμαι πιο ψύχραιμη. Έχω έντονη αίσθηση του δικαίου όχι μόνο όταν αφορά εμένα, αλλά και τους άλλους. Σαν να μην το χωρά ο νους μου ότι κάποιος μπορεί να συμπεριφερθεί έτσι. Απογοητεύομαι συχνά, ακόμα και σε αυτή την ηλικία.
Αληθεύει ότι μπαίνεις στη θάλασσα και βγάζεις μια κραυγή;
Ναι. Αγαπώ πολύ τη θάλασσα. Από μικρό παιδί, έμπαινα μέσα και ξεχνούσα να βγω. Είναι για μένα απελευθέρωση, με βοηθά να αδειάσω από αυτό που μπορεί να με βαραίνει.
Πώς ονειρεύεσαι το επόμενο διάστημα της ζωής σου;
Ήσυχο, ήρεμο, γαλήνιο, με αγάπη και υγεία. Θέλω να περνώ όμορφες στιγμές με τα παιδιά μου και να έχω όμορφες στιγμές στη δουλειά, με καλλιτεχνικές υπερβάσεις.
Είσαι έτοιμη για έναν καινούργιο έρωτα;
Είναι πολλά αυτά που μου συμβαίνουν σε αυτήν τη φάση και χρειάζομαι λίγο χρόνο.
