Η επιστροφή του στην ΕΡΤ έπειτα από 34 χρόνια, με τη μίνι σειρά «Βαρδιάνος στα σπόρκα», που μεταφέρει στη μικρή οθόνη το ομώνυμο διήγημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, και το ιστορικό ντοκιμαντέρ για την ελληνική επανάσταση, η πανδημία αλλά και οι κακοποιητικές συμπεριφορές και ο εργασιακός εκφοβισμός στο χώρο εργασίας. Ο Μανούσος Μανουσάκης είναι χείμαρρος.
Έπειτα από 34 χρόνια δημιουργείτε ξανά σειρά για την ΕΡΤ.
Δεν μπορώ να υπολογίσω ότι είναι τόσο πολλά χρόνια. Ο χρόνος παίζει παιχνίδια με το μυαλό μου. Νομίζω πως ήταν χθες.
Πώς αισθάνεστε που επιστρέφετε στη δημόσια τηλεόραση;
Νοσταλγία. Χαίρομαι που η ΕΡΤ έκανε ολική επαναφορά. Ξαναβρίσκει το βηματισμό της ως ένα κανάλι που παράγει σειρές. Ένας τηλεοπτικός σταθμός που δεν κάνει σίριαλ είναι σαν ένα φούρνο που δεν κάνει ψωμί. Το σίριαλ αποτελεί την ψυχή ενός καναλιού. Ξαναπαίζεται. Δημιουργεί παράδοση και ιστορία. Τα τηλεπαιχνίδια, οι μαγειρικές εκπομπές, τα ριάλιτι είναι μιας χρήσεως. Η τηλεοπτική σειρά είναι αθάνατο προϊόν, ειδικά όταν βασίζεται σε έργα κλασικού δραματολογίου. Σειρές με ιστορικό θέμα δεν πεθαίνουν ποτέ.
Ετοιμάζετε τρεις μίνι σειρές αξιώσεων, με το «Βαρδιάνο στα σπόρκα», το διήγημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, να κάνει την αρχή.
Ιστορικός πυρήνας του διηγήματος είναι η χολέρα που έπληξε την Ευρώπη το 1865 και είχε εξαπλωθεί στην Αίγυπτο και την Κωνσταντινούπολη. Τα καράβια που περνούν από τα επίφοβα λιμάνια μπαίνουν καραντίνα σε ένα ξερονήσι. Αφηγείται την ιστορία της γρια-Σκεύως, η οποία μεταμφιέζεται σε άντρα, εξαπατά όλους τους υγειονομικούς και γίνεται βαρδιάνος, φύλακας δηλαδή, στα σπόρκα, τα μολυσμένα, επιχόλερα καράβια, προκειμένου να σώσει το γιο της που είναι άρρωστος σε ένα από αυτά που έχουν μπει στην καραντίνα.
Η επιλογή ενός διηγήματος που πραγματεύεται μια πανδημία προφανώς δεν ήταν τυχαία…
Όντως, δεν το επέλεξα τυχαία. Η ιστορία διαδραματίζεται πριν από 160 χρόνια. Αυτό που μας αποκαλύπτει ο Παπαδιαμάντης είναι το πώς λειτουργεί η κοινωνία κάτω από συγκεκριμένες πιέσεις. Βλέπουμε ακριβώς τις ίδιες συμπεριφορές των ανθρώπων, τόσο του απλού κόσμου όσο και της πολιτικής αρχής. Είναι σαν να μην έχει περάσει ούτε μία ημέρα απ’ όταν γράφτηκε η νουβέλα, όχι μόνο εξαιτίας της αφορμής, του κεντρικού θέματος, αλλά κυρίως λόγω αυτής της ιδιαίτερης ικανότητας του Παπαδιαμάντη να περιγράφει την κοινωνία και τους χαρακτήρες με έναν απίστευτο ειρωνικό σαρκασμό, με κομμάτια χιούμορ μέσα σε όλη αυτή την τραγική και βαριά ατμόσφαιρα που διακατέχει μια κοινωνία η οποία απειλείται από την πανδημία. Βρίσκει ευκαιρία και κάνει μια πάρα πολύ σκληρή αλλά εποικοδομητική κριτική. Είναι φοβερά σύγχρονο το έργο.
Σας έχει τρομάξει το εύρος που έχει πάρει ο κορονοϊός;
Ασφαλώς με τρομάζει. Θα ήμουν παράλογος αν ισχυριζόμουν το αντίθετο. Ειδικά τώρα που εκ των πραγμάτων ερχόμαστε σε επαφή με πάρα πολύ κόσμο, κάνουμε rapid tests σε όποιον μπαίνει στο γραφείο. Είμαστε σε συνεχή επιφυλακή. Οφείλουμε να διατηρήσουμε την ύπαρξή μας αλώβητη προς χάριν του σίριαλ, των παιδιών και των εγγονών μας.
Συνεργάζεστε με τη Ρένια Λοιζίδου και ένα πλήθος ακόμη καλών ηθοποιών.
Σε αυτό το διήγημα πρωταγωνιστεί η Ρένια Λοιζίδου που υποδύεται τη Σκεύω, ενώ κάνει την πρώτη της εμφάνιση η Τζένη Καζάκου, η κόρη του Κωνσταντίνου Καζάκου και της Τάνιας Τρύπη, σε πρωταγωνιστικό ρόλο. Συμμετέχουν ακόμα οι Τάκης Βαμβακίδης, Αλέξανδρος Μούκανος και Μαρία Καβουκίδου, ενώ εμφανίζονται στο σύνολο 80 ηθοποιοί.
Μιλάμε για πολύ μεγάλη παραγωγή.
Είναι τεράστια παραγωγή, εφάμιλλη του «Κόκκινου ποταμιού».
Σε ποιο νησί θα γίνουν γυρίσματα;
Αυτήν τη στιγμή κάνουμε έρευνα. Προσπαθούμε να βρούμε ένα νησί που να έχει διατηρήσει το χαρακτήρα της εποχής.
Παράλληλα ετοιμάζετε ένα δραματοποιημένο ντοκιμαντέρ για την ελληνική επανάσταση.
Ακριβώς. Η διήγησή μας ξεκινά από την άλωση της Κωνσταντινούπολης και περιληπτικά περνάμε στη Φραγκοκρατία, στο Διαφωτισμό, στα Ορλωφικά, στο Ρήγα Φεραίο, στην Ίδρυση της Φιλικής Εταιρείας, στην επανάσταση στη Μολδοβλαχία. Τελειώνει την 25η Μαρτίου του 1821. Περιγράφει πώς δημιουργήθηκαν όλες οι συνιστώσες για να γίνει αυτό το εκρηκτικό μείγμα και να ξεσπάσει αυτή η μεγαλειώδης στιγμή του ελληνισμού. Θα συμμετάσχουν γύρω στους 100 ηθοποιούς. Δεν υπάρχουν μεγάλα κομμάτια διαλόγου σε ένα ντοκιμαντέρ, περισσότερο φράσεις κομβικές για την εξέλιξη της ιστορίας. Δεν έχει σχέση με μια δραματοποιημένη σειρά. Βέβαια το νούμερο των ηθοποιών και εδώ είναι τεράστιο.
Αισθάνεστε ότι μέσα από το «Κόκκινο ποτάμι» κάνατε επανέναρξη της καριέρας σας;
Με κάθε σειρά που δημιουργώ είναι σαν να ξεκινάω ξανά την καριέρα μου.
Ήταν όμως η πρώτη σας ιστορική σειρά.
Πριν από αυτό είχα δημιουργήσει το «Ουζερί Τσιτσάνης», μια ιστορική ταινία που αφορά την εξόντωση της εβραϊκής κοινότητας της Θεσσαλονίκης. Είναι ένα γεγονός μείζονος σημασίας για τον ελληνισμό. Κάθε φορά που ξεκινώ μια καινούργια σειρά είναι σαν να κάνω επανέναρξη της καριέρας μου. Το ανώτατο δικαστήριο στη δουλειά μας είναι ο θεατής. Τίποτα δεν είναι δεδομένο. Πάντοτε κρίνεσαι από το κοινό.
Αλλάζω θέμα. Σας έχει σοκάρει η σωρεία καταγγελιών ηθοποιών για εργασιακό εκφοβισμό και κακοποιητικές συμπεριφορές;
Με έχει προβληματίσει και πραγματικά με έχει βάλει σε μεγάλη ανησυχία, όχι το ότι βρέθηκαν πέντε-δέκα άνθρωποι οι οποίοι εκμεταλλεύτηκαν τη θέση ισχύος τους, αλλά η φοβική σχέση που έχουμε με την εξουσία. Αυτό είναι το μείζον θέμα για εμένα και όχι οι πέντε-δέκα εξαιρέσεις – γιατί περί εξαιρέσεων πρόκειται. Εξετάζω τη φοβική σχέση των θυμάτων προς τους θήτες. Καμία πολιτική εξουσία δεν θέλει ανθρώπους σκεπτόμενους και επαναστατικούς, που κρίνουν, ψάχνουν και αμφισβητούν, αλλά υποταγμένους. Υπάρχουν πέντε, δέκα, δεκαπέντε, άνθρωποι χυδαίοι. Πάντα θα υπάρχουν στην κοινωνία μας. Το θέμα είναι πώς τους αντιμετωπίζουμε εμείς. Γιατί δεν κάνουμε την καταγγελία, δεν ρίχνουμε ένα χαστούκι εκείνη τη στιγμή και το λέμε μετά από είκοσι χρόνια; Τι διεργασία είναι αυτή που μας κάνει να μιλάμε μετά από τόσα χρόνια και δεν μας αφήνει να αντιδράσουμε την ώρα που πρέπει; Τι φόβος μάς κρατάει; Αυτό είναι το θέμα μου. Όχι πως υποτιμώ τους ανθρώπους που έπεσαν θύματα. Καθόλου.
Αλλάζω θέμα. Είστε παππούς. Η εγγονή σας είναι τεσσάρων ετών.
Είναι συγκλονιστικό συναίσθημα. Τώρα δεν το βλέπουμε το μωρό. Προσέχουμε. Με τη Μαρία εμβολιαστήκαμε την προηγούμενη εβδομάδα και εύχομαι, όταν κάνουμε και τη δεύτερη δόση, να το χαρούμε ξανά.
Σαράντα εννέα χρόνια γάμου με τη σύζυγό σας. Υπάρχει μυστικό σε μια αγάπη που κρατά τόσα χρόνια;
Βεβαίως. Είναι πάρα πολύ απλό μυστικό. Λες σε όλα «ναι» και κάνεις ό,τι θες.
Διαβάστε περισσότερα στο 7 ΜΕΡΕΣ TV