Ο μπακαλιάρος είναι το must έδεσμα για την 25η Μαρτίου. Παρότι ήταν οι Βίκινγκς που το έκαναν διάσημο με το πάστωμά τους, στην Ελλάδα έφτασε από τους Άγγλους – οι οποίοι μάλιστα τον αντάλλαζαν με σακιά με σταφίδες.
Η 25η Μαρτίου συνδέεται με τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου που είναι μέρα ψαροφαγίας και πολλά χωριά στα βουνά μπορούσαν εύκολα να προμηθευτούν τον παστό μπακαλιάρο σε σχέση με το φρέσκο ψάρι. Η φράση των κλεφτών στον πόλεμο της Τουρκοκρατίας ότι «τους φάγαμε σαν μπακαλιάρο με σκορδαλιά» πρόκειται μάλλον για μύθο, αλλά το ότι το σκόρδο ρίχνει την πίεση την στιγμή που το αλάτι την ανεβάζει, δίνει μία κάποια ισορροπία στο πιάτο.
Εκτός από τον τυπικό μπακαλιάρο σκορδαλιά και ειδικά αν δεν μας αρέσει το σκόρδο, μπορούμε να απολαύσουμε και άλλες εκδοχές του που είναι εξίσου ενδιαφέρουσες.
Μπακαλιάρος τηγανητός με θυμάρι
Υλικά:
1 φύλλο παστό μπακαλιάρο
1-2 κούπες αλεύρι
1 αυγό
1 κ.σ. γάλα
2 κ. σ. θυμάρι
πιπέρι
αλάτι
ελαιόλαδο για το τηγάνι
Εκτελέση:
Ξαλμυρίζουμε τον μπακαλιάρο για περισσότερο από μία ημέρα αλλάζοντάς του διαρκώς το νερό. Μπορούμε να δοκιμάσουμε για να είμαστε σίγουροι ότι έχει ξαλμυριστεί.Κόβουμε τον μπακαλιάρο σε μικρές μπουκίτσες και τις στίβουμε καλά. Χτυπάμε καλά το αυγό με το γάλα και το πιπέρι. Στο αλεύρι ανακατεύουμε το θυμάρι. Παίρνουμε μπουκίτσες μπακαλιάρου τις βουτάμε στο αυγό με το γάλα, μετά στο αλεύρι με το θυμάρι και τηγανίζουμε μέχρι να ροδίσουν.
Βακαλάος στο φούρνο με πατάτες
Υλικά:
1 κιλό βακαλάος κομμένος σε φέτες
1 κιλό πατάτες κομμένες στρογγυλές
1 φλιτζάνι του τσαγιού ελαιόλαδο
2 κρεμμύδια κομμένα σε φέτες
3-4 ντομάτες ξεφλουδισμένες και ψιλοκομμένες
2 σκελίδες σκόρδο κομμένο σε φετάκια
χυμό ενός λεμονιού
μαϊντανό
αλάτι
πιπέρι
λίγο θυμάρι/ ρίγανη
Εκτέλεση:
Καθαρίζετε και ξεπλένετε το μπακαλιάρο και τον βάζετε μαζί με τις πατάτες σε ένα ταψί και τα αλατοπιπερώνετε όλα μαζί. Βάζετε σε ένα τηγάνι το ελαιόλαδο με το κρεμμύδι να μαραθεί, προσθέτετε τις ντομάτες, το σκόροδο, το θυμάρι και το λεμόνι και τ΄αφήνετε να βράσουν για 15 λεπτά. Περιχύνετε με αυτή τη σάλτσα, τις πατάτες και το ψάρι, πασπαλίζετε με τον μαϊντανό και τα βάζετε σε μέτριο φούρνο για 45 λεπτά.
Μπακαλιάρος πανέ στο φούρνο
Υλικά:
1 κιλό φιλέτο μπακαλιάρου
2 αυγά χτυπημένα
λίγο αλεύρι γ.ό.χ.
φρυγανιά τριμμένη
δεντρολίβανο
1 κ.σ. σκόνη μουστάρδας
ρίγανη
αλάτι
πιπέρι
ελαιόλαδο
χυμός λεμονιού
Εκτέλεση:
Αφού έχουμε ξαλμυρίσει τον μπακαλιάρο, τον πλένουμε και τον αφήνουμε να στραγγίσει και σε τρία πιάτα βάζουμε το αυγό, το αλεύρι και τη φρυγανιά με το μίγμα των μπαχαρικών και μυρωδικών. Προθερμαίνουμε το φούρνο στους 190 βαθμούς σε γκριλ και αέρα.
Περνάμε τα φιλέτα από το αλεύρι το αυγό και τη φρυγανιά και τα τοποθετούμε σε αντικολλητικό ταψί. Τα ψεκάζουμε καλά με ελαιόλαδο και τα βάζουμε στο φούρνο για 30 λεπτά. Περιχύνουμε με το χυμό λεμονιού και σερβίρουμε.
Μπακαλιάρος γιαχνί με πατάτες
Υλικά:
800 γρ. παστός μπακαλιάρος, ξαλμυρισμένος, κομμένος σε μεγάλες μπουκιές
1/2 κουτ. σούπας ξύσμα λεμονιού
1/2 φλιτζ. τσαγιού ελαιόλαδο + 3 κουτ. σούπας επιπλέον για το σερβίρισμα
2 σκελίδες σκόρδου, ελαφρώς κοπανισμένες
3 – 4 μέτριες ντομάτες ψιλοκομμένες
4 – 5 μέτριες πατάτες ξεφλουδισμένες και κομμένες σε μεγάλα κομμάτια
1/3 φλιτζ. τσαγιού λευκό ξηρό κρασί
1/2 φλιτζ. τσαγιού φυλλαράκια μαϊντανού ή δυόσμου, ψιλοκομμένα
πιπέρι
Εκτέλεση:
Βάζουμε τα κομμάτια του ξαλμυρισμένου μπακαλιάρου σε μια πιατέλα, τα πασπαλίζουμε με άφθονο πιπέρι και το ξύσμα λεμονιού και τα τρίβουμε ελαφρώς με το χέρι. Αφήνουμε κατά μέρος.
Σε μια μεγάλη φαρδιά κατσαρόλα ζεσταίνουμε το 1/2 φλιτζ. τσαγιού ελαιόλαδο σε δυνατή φωτιά και σοτάρουμε το σκόρδο για 1 λεπτό το πολύ. Ρίχνουμε τις ντομάτες, ανακατεύουμε απαλά και συνεχίζουμε το μαγείρεμα σε δυνατή φωτιά, για άλλα 5 – 6 λεπτά, ώσπου το μείγμα να αρχίσει να δένει. Ρίχνουμε τις πατάτες και το πιπέρι, ανακατεύουμε ελαφρώς και προσθέτουμε το κρασί.
Το αφήνουμε να πάρει μια βράση για να εξατμιστεί το αλκοόλ, σκεπάζουμε την κατσαρόλα, χαμηλώνουμε τη φωτιά και σιγοβράζουμε για 10 περίπου λεπτά. Μετά προσθέτουμε στην κατσαρόλα τα κομμάτια του μπακαλιάρου, σε μονή στρώση, πάνω από τα υπόλοιπα υλικά. Σκεπάζουμε την κατσαρόλα και μαγειρεύουμε για 12-15 λεπτά Αποσύρουμε από τη φωτιά, προσθέτουμε τα μυρωδικά περιχύνουμε με τις 3 κουτ. σούπας ελαιόλαδο και σερβίρουμε.
Μπακαλιάρος λεμονάτος στην κατσαρόλα
Υλικά:
6 φιλέτα μπακαλιάρου καλά ξαλμυρισμένα
1 ποτήρι του κρασιού ελαιόλαδο
2 μέτρια κρεμμύδια χοντροκομμένα
5 πράσα χοντροκομμένα
5-6 κλωναράκια σέλινο χοντροκομμένα
φρέσκο κρεμμύδι
1 κιλό πατάτες κομμένες σε ροδέλες
πιπέρι
χυμό από 2-3 λεμόνια
1 κουταλιά αλεύρι όλων των χρήσεων
λίγο ζεστό νερό
Εκτέλεση:
Ρίχνετε το λάδι στην κατσαρόλα και προσθέτετε τα κρεμμύδια να τσιγαριστούν. Στη συνέχεια προσθέτετε τα πράσα, τα κλωναράκια του σέλινου, το φρέσκο κρεμμύδι, το ζεστό νερό, σκεπάζετε την κατσαρόλα και αφήνετε για λίγο να μαραθούν τα υλικά. Προσθέτετε τις πατάτες σε στρώσεις πάνω από τα λαχανικά και προσθέτετε και άλλο ζεστό νερό μέχρι να τις σκεπάσετε. Ρίχνετε άσπρο πιπέρι, σκεπάζετε την κατσαρόλα και αφήνετε για 10 λεπτά.
Προσθέτετε τα κομμάτια του μπακαλιάρου και αφήνετε το φαγητό να μαγειρεύεται, ενώ παράλληλα ετοιμάζετε το χυλό: Σε ένα μπολ, βάζετε το χυμό από τα λεμόνια, το αλεύρι και χτυπάτε μέχρι να γίνουν χυλός. Προσθέτετε 3 κουταλιές ζωμό από την κατσαρόλα που βράζει το φαγητό και ανακατεύετε. Ύστερα από περίπου 5 λεπτά, προσθέτετε το χυλό στην κατσαρόλα, ανακινείτε καλά τη κατσαρόλα και σερβίρετε.
Καλή επιτυχία και καλή απόλαυση!
