Εβδομάδα Μόδας Παρισιού: Εκεί που η μόδα συνάντησε την τέχνη και το χθες το αύριο
Το Παρίσι τις τελευταίες μέρες έχει φωτιστεί για τα καλά, με όλους τους προβολείς να είναι στραμμένοι πάνω του, τόσο ένεκα της προετοιμασίας των επικείμενων Ολυμπιακών Αγώνων όσο και λόγω της μόδας που πάντα πάλλεται δυνατά στην καρδιά του.
Η πόλη του φωτός φιλοξενεί αυτήν την εβδομάδα ως είθισται, την ανδρική εβδομάδα μόδας παράλληλα με τις επιδείξεις υψηλής ραπτικής. Το λεξιλόγιο των Γάλλων αλλάζει κάθε τελευταία βδομάδα του Ιουνίου, με τα ντεφιλέ και την haute couture να αντικαθιστούν μέχρι και το πρωινό bonjour.
Η συγκεκριμένη σεζόν κρίνεται ιδιαίτερα σημαντική για το μέλλον της μόδας καθώς η διεξαγωγή της σημαίνει την αποχώρηση δύο σημαντικών κεφαλαίων του χώρου αλλά και την απόδειξη της κυριαρχίας των αποκαλούμενων new entries. Κι ενώ τα μετάξια και οι ταφτάδες σέρνονται στους δρόμους του Παρισιού, οι αναλυτές και οι κριτικοί μόδας μένουν να απορούν ποιο θα είναι άραγε το μέλλον της μόδας.
Προτού προχωρήσουμε, χρειάζεται να ξεκαθαρίσουμε, χάριν συνεννοήσεως, πως δεν μπορούν όλοι οι σχεδιαστές να παρουσιάσουν στην εβδομάδα μόδας του Παρισιού. Η υψηλή ραπτική στέκεται στο βάθρο της βιομηχανίας ως μια κλειστή αγορά στην οποία πολύ λίγοι μπορούν να εισαχθούν πληρώντας συγκεκριμένες προϋποθέσεις οι οποίες και ορίζονται από τη γαλλική ομοσπονδία μόδας και ραπτικής. Οι δύο βασικότερες εξ αυτών είναι να απασχολούνται τουλάχιστον 15 μόδιστροι και ράφτες και να εγκρίνεται η εκάστοτε συλλογή – 35 το λιγότερο κομματιών – από τον γαλλικό Τύπο μόδας.
Ας δούμε, λοιπόν, όσα συνέβησαν τις τελευταίες μέρες.
Ο Dries Van Noten σχεδίασε την δική του αποχώρηση από την εβδομάδα μόδας του Παρισιού, 33 χρόνια μετά την πρώτη του επίδειξη στην πόλη του φωτός. Ο 66χρονος Βέλγος σχεδιαστής, ακολουθώντας τα βήματα του κακού παιδιού της γαλλικής μόδας Jean Paul Gaultier, αποφάσισε να εγκαταλείψει τις πασαρέλες και να απολαύσει τα χρόνια που του απομένουν μακριά από το γκλίτερ και το στρας που γέμιζε τα πνευμόνια του για παραπάνω από τη μισή του ζωή. Γι’ αυτό και περπάτησε θριαμβευτικά μεν, ταπεινά δε πάνω σε μια πασαρέλα στρωμένη με φύλλα ασημιού.
Ο ίδιος απέτισε φόρο τιμής στον ίδιο του τον εαυτό, με μια ανδρική συλλογή – επιτομή της έννοιας του φορέσιμου και του πρακτικού, που αποκηρύσσει τις υπερβολές και τα εντυπωσιοθηρικά μέσα. Ο Dries Van Noten φαντάστηκε τη νοσταλγία του δικού του μέλλοντος με oversized πανωφόρια και μίνι παντελόνια σε μια παλέτα που συνόψιζε την καριέρα του με τον καλύτερο τρόπο. Ο ίδιος έγραψε: «Αυτό είναι το 129ο σόου μου, και όπως τα προηγούμενα, κοιτάει μπροστά. Σκέφτομαι πως ο Marcelo Mastroianni μίλησε κάποτε για ένα παράδοξο «Nostalgia del futuro», πέρα από τους χαμένους παράδεισους που φαντάζεται ο Proust, και πως συνεχίζουμε να κυνηγάμε τα όνειρά μας γνωρίζοντας ότι, κάποια στιγμή, μπορούμε να τα κοιτάξουμε πίσω με αγάπη».
Η φετινή εβδομάδα μόδας του Παρισιού συνέπεσε και με την αποχώρηση της διαδόχου του Karl Lagerfeld στη Chanel, Virginie Viard, την οποία ο οίκος αποχαιρέτισε με τον πιο άκομψο τρόπο. Κανείς δεν ισχυρίστηκε πως το δεξί χέρι του μεγάλου μόδιστρου ήταν η ιδανική επιλογή ως συνεχιστής της κληρονομιάς του, αλλά σίγουρα δεν αξίζει σε κανέναν καλλιτέχνη μια αντιμετώπιση που του στερεί τη δυνατότητα να πει το δικό του δημιουργικό αντίο στον οίκο που τον φιλοξένησε. Η Chanel παρουσίασε μια επίδειξη υψηλής ραπτικής φτιαγμένη εξ ολοκλήρου από την ομάδα των ατελιέ, όπως έγραψαν στο σχετικό δελτίο τύπου. Το ντεφιλέ στεγάστηκε στην όπερα του Παρισιού και πέραν του πρώτου look με την κάπα από μαύρο ταφτά και το μικροσκοπικά κοντό pantie, τα υπόλοιπα looks δεν προσέφεραν τίποτα περισσότερο από πλήξη. Το tweed ήταν εκεί, το ίδιο και οι γραμμές που έχουν γίνει συνώνυμο του οίκου, αλλά κάτι έλειπε- κι αυτό ήταν η έμπνευση.
Εξίσου ανέμπνευστη φάνηκε και η συλλογή της Maria Grazia Chiuri για τον οίκο Dior, με τα social media να πλημμυρίζουν με σχόλια κατά της ανιαρής καλλιτεχνικής προσέγγισης της ιταλίδας σχεδιάστριας. Κανείς δεν περίμενε να βρει στα σχέδιά της τους προκατόχους της (βλ. John Galliano), αλλά σίγουρα τα σλόγκαν τύπου «We should all be feminists» δεν είναι αρκετά για να σε κρατήσουν στο τιμόνι της καλλιτεχνικής διεύθυνσης ενός οίκου. Σε μια συλλογή που δεν διέφερε σε τίποτα από τις προηγούμενές της, η Maria Grazia Chiuri επιστράτευσε για μια ακόμη φορά μια εξαιρετική λίστα καλεσμένων προκειμένου να τραβήξει τα βλέμματα στο σόου της. Τα ρούχα πια δεν έχουν σημασία. Ούτε η σχεδιαστική έμπνευση. Το μόνο που μετρά είναι τα κλικς και οι προβολές του αντίστοιχου βίντεο στα social media από τη Rihanna να ποζάρει χαμογελαστή στην πρώτη σειρά. Κι αν τα shows έχουν περιοριστεί πια σε αυτό; Σε μια στείρα αναπαραγωγή στιγμιοτύπων γύρω από το ρούχο χωρίς να έχουν καμία σχέση με το ρούχο;
Την απάντηση έρχονται να δώσουν δύο νεότεροι άντρες σχεδιαστές που με τις θητείες τους στους οίκους που έχουν αναλάβει τα τελευταία χρόνια επαναπροσδιορίζουν ραφή τη ραφή τη σύγχρονη μόδα. Tην πρώτη μέρα της εβδομάδας μόδας του Παρισιού, ο Daniel Roseberry, ο γοητευτικός Αμερικανός της Schiaparelli, σκέφτηκε πώς θα έμοιαζε στιλιστικά η αναγέννηση ενός φοίνικα. Δόμησε και αποδόμησε με μαεστρία τα υλικά του στην πιο πετυχημένη, μέχρι στιγμής, συλλογή της καριέρας του, καλύπτοντας τα πρόσωπα των μοντέλων με αέρινα υφάσματα, ως μια ακόμη απόδειξη της ικανότητάς του στον χειρισμό των υφασμάτων. Τα φώτα ήταν κατεβασμένα, η μουσική ανεβασμένη και οι ώμοι των ρούχων του στον ουρανό, με ένα από τα τελευταία μοντέλα της επίδειξης να καταφτάνει στο μέσο της σκηνής καλυμμένο απ’ άκρη σ’ άκρη με μεταλλικά φτερά. Ο Daniel Roseberry αποδεικνύει πως υψηλή ραπτική σημαίνει πειραματισμός, παιχνίδι, εξτραβαγκάντζα, φινέτσα. Δεν τον ενδιαφέρει αν συμφωνούμε ή όχι μαζί του. Το μόνο που τον ενδιαφέρει είναι η δική του ματιά πάνω στη μόδα – κι ίσως αυτή να είναι πιο σημαντική από τις επιμέρους συμφωνίες ή διαφωνίες.
Κι ενώ πολλοί πιστεύουν πως η επανάσταση είναι ένα παιχνίδι εξ αρχής χαμένο, ο Jonathan Anderson, το ξανθό αγόρι εξ Αγγλίας, ταράζει τα νερά της σύγχρονης μόδας τόσο μέσω του προσωπικού του οίκου, όσο και μέσω του ισπανικού Loewe (Λοεβέ, γιατί κανείς ποτέ δεν κατάλαβε πώς να τον προφέρει). Ο νεαρός που θα μπορούσε να θεωρηθεί η σημερινή μετάλλαξη της αγγλικής πανκ σκηνής της μόδας, πιστεύει στην απλότητα και στον σουρεαλισμό που κρύβει μέσα της η καθημερινότητα. Με απλές καθαρές γραμμές και ελάχιστες σχεδιαστικές υπερβολές, εξερευνά και συνάμα προκαλεί τα όρια της μόδας, τοποθετώντας μικρά κομμένα φτερά σε pieux de poulle μοτίφ μόνο και μόνο γιατί ξέρει πως μπορεί να διαφοροποιηθεί από το κλασικό χωρίς όμως να χρειάζεται να το αποκηρύξει. Τα μοντέλα του περπάτησαν με ένα πέπλο από μακριά φτερά να καλύπτει τα μάτια τους – κι ένα μεγάλο μέρος της εμφάνισής τους – γιατί κάποιες φορές αυτό που είναι πιο σημαντικό τα μάτια δεν ξέρουν να το βλέπουν. Κάτι τέτοιο θα ήθελε μάλλον να πει και ο Jonathan Anderson στη φετινή εβδομάδα μόδας του Παρισιού, κι αν δεν το είπε εκείνος το είπε σίγουρα κάποτε μια αλεπού σε έναν μικρό ξανθό πρίγκιπα. Αυτό που σίγουρα μάς είπε ήταν πώς δεν έχει σημασία αν έκανα μια ανδρική συλλογή, μια γυναικεία συλλογή, μια συλλογή υψηλής ραπτικής ή μια ready to wear. Σημασία έχει πως έκανα τέχνη.
xoxo
K
