«Το 1992 δεν είναι μια χρονιά που θα αναπολώ με αδιάλυτη ευχαρίστηση. Σύμφωνα με τα λόγια ενός από τους πιο συμπαθητικούς αλληλογραφούντες μου, αποδείχθηκε ότι ήταν ένα ‘Annus Horribilis’, Φοβερό Έτος». Η βασίλισσα Ελισσάβετ, που ουδέποτε παραπονιόταν δημοσίως, έκανε αυτή την τελείως έξω από τα συνηθισμένα δήλωση τον Νοέμβριο του 1992, σε μια εκδήλωση που τιμούσε τα 40 έτη της στον θρόνο. Η φράση και τo περιστατικό πέρασαν στην Ιστορία και είναι ένα από τα επεισόδια που εξιστορούνται στην νέα σεζόν του The Crown.
Αν και η βασίλισσα δεν αναφέρθηκε τότε στα γεγονότα που την ώθησαν να δώσει τον χαρακτηρισμό αυτό στην χρονιά εκείνη, δεν χρειαζόταν ιδιαίτερη προσπάθεια από τη μεριά του κοινού για να τα μαντέψουν.
Η μία καταστροφή μετά την άλλη έπληξαν τη βρετανική βασιλική οικογένεια το 1992.
Η βασίλισσα είχε βρεθεί ξαφνικά σε μια κατάσταση εκτός ελέγχου: οι γάμοι των παιδιών της κατέρρεαν ο ένας μετά τον άλλο υπό σκανδαλώδεις συνθήκες που αμαύρωναν την φήμη και το γόητρο της βασιλικής οικογένειας εκθέτοντας την Ελισάβετ ως μονάρχη αλλά και ως κεφαλή της Εκκλησίας.
Η χρονιά ξεκίνησε με έναν κακό οιωνό και κατέληξε επεισοδιακά:
Η επίσκεψη της πριγκίπισσας Νταϊάνα στην Ινδία τον Φεβρουάριο του 1992 χαρακτηρίστηκε από την εμβληματική εικόνα της πριγκίπισσας να ποζάρει ολομόναχη μπροστά στο Ταζ Μαχάλ με τον Κάρολο να απουσιάζει συμβολίζοντας τα συναισθήματα απομόνωσης της Νταϊάνα και προοιωνίζοντας τα όσα θα ακολουθούσαν.
Τον Μάρτιο της ίδιας χρονιάς ο πρίγκιπας Ανδρέας και η Σάρα Φέργκιουσον ανακοίνωσαν τον χωρισμό τους έπειτα από έντονη φημολογία γύρω από τον άλλοτε παραμυθένιο γάμο τους.
Έναν μήνα αργότερα, τον Απρίλιο, εκδόθηκε το διαζύγιο της πριγκίπισσας Άννας που είχε ανακοινώσει τον χωρισμό της από τον σύζυγό της Μαρκ Φίλιπς τον Αύγουστο του 1989 έπειτα από σχεδόν 16 χρόνια γάμου. Εν τω μεταξύ είχε γίνει γνωστός ο δεσμός της Άννας με ένα μέλος της φρουράς της βασίλισσας, τον Timothy Laurence. Το ζευγάρι παντρεύτηκε σε στενότατο κύκλο και χωρίς δημοσιότητα προκειμένου να μην έρθει σε δύσκολη θέση η βασίλισσα Ελισάβετ ως κεφαλή της Αγγλικανικής Εκκλησίας, στις 12 Δεκεμβρίου του 1992.
Το 1991, είχε γίνει γνωστό ότι ο πρώην άνδρας της Άννας είχε αποκτήσει μια κόρη εκτός γάμου το 1985.
Τον Ιούνιο δημοσιεύθηκε η βιογραφία της πριγκίπισσας Νταϊάνα από τον Άντριου Μόρτον: Το «Diana: Her True Story» ήταν γεμάτο από συγκλονιστικούς ισχυρισμούς, όπως το ότι η πριγκίπισσα υπέφερε από βουλιμία και άλλες διατροφικές διαταραχές και πως είχε αποπειραθεί να αυτοκτονήσει μεταξύ πολλών άλλων.
Το μεγαλύτερο σκάνδαλο και πλήγμα για την Ελισάβετ και την υπόλοιπη βασιλική οικογένεια ήταν η αποκάλυψη πως η ίδια η Νταϊάνα είχε συνεργαστεί με τον συγγραφέα ηχογραφώντας κασέτες με σκέψεις, εξομολογήσεις και κατηγορίες για την βασιλική οικογένεια με βολές κατά του Καρόλου αμφισβητώντας την ικανότητα του να γίνει ένας καλός βασιλιάς.
Τον Αύγουστο έγιναν πρωτοσέλιδο στην Daily Mirror οι φωτογραφίες της Σάρα Φέργκιουσον και του εραστή της John Bryan που ερωτοτροπούσαν στο Σεν Τροπέ. Ατυχώς για την Δούκισσα της Υόρκης, βρισκόταν μαζί με τη βασίλισσα και την υπόλοιπη βασιλική οικογένεια στο Μπαλμόραλ, την ημέρα που κυκλοφόρησε η εφημερίδα με αποτέλεσμα να επακολουθήσει σκηνή και η Σάρα να εκδιωχθεί από τους κύκλους της οικογένειας.
Λίγες μέρες αργότερα η εφημερίδα The Sun δημοσίευσε μια ηχογραφημένη ιδιωτική συνομιλία μεταξύ της Νταϊάνα και του φίλου της Τζέιμς Γκίλμπεϊ, η οποία θα γινόταν γνωστή ως σκάνδαλο «Squidgygate» κατά την οποία η πριγκίπισσα κατηγορούσε την βασίκή οικογένεια για την συμπεριφορά της απέναντί στην ίδια. Η δημοσίευση της συνέντευξης ανέβασε την ένταση στις σχέσεις του Καρόλου και της Νταϊάνα.
Το μεγαλύτερο ίσως πλήγμα για την βασίλισσα ήρθε τον Νοέμβριο όταν μια πυρκαγιά έκαψε το Κάστρο του Ουίνδσορ, το πολυαγαπημένο καταφύγιο της βασίλισσας, το μέρος που είχε περάσει τα παιδικά της χρόνια. Η φωτιά κατέστρεψε 115 δωμάτια του κάστρου, συμπεριλαμβανομένων εννέα μεγάλων αιθουσών.
Το κόστος της ανακατασκευής του Κάστρου άγγιζε τις 36,5 εκατομμύρια λίρες και όταν έγινε γνωστό ότι θα την χρηματοδοτούσε το δημόσιο υπήρξαν έντονες αντιδράσεις που προκάλεσαν σοκ στην βασίλισσα. Αυτό οδήγησε τελικά στην απόφαση για το άνοιγμα των Ανακτόρων του Μπάκιγχαμ στο κοινό κάθε καλοκαίρι για τη χρηματοδότηση της επισκευής. Αλλά και στην μεγάλη υποχώρηση της βασίλισσας που ανακοίνωσε πως από τον επόμενο χρόνο θα ξεκινούσε να πληρώνει φόρο εισοδήματος…
Η χρονιά έκλεισε τον Δεκέμβριο με την αναμενόμενη πλέον ανακοίνωση του χωρισμού του Καρόλου και της Νταϊάνα. Ο πρωθυπουργός Τζον Μέιτζορ διάβασε μια δήλωση στη Βουλή που ανέφερε ότι η απόφαση ελήφθη «σε φιλικό κλίμα» καθώς και ότι «δεν υπήρχαν σχέδια διαζυγίου».
«Όπως μερικοί από εσάς μπορεί να με έχετε ακούσει να σχολιάζω, ήταν, πράγματι, μια ζοφερή χρονιά», είπε η Βασίλισσα στο Χριστουγεννιάτικο μήνυμα της στο τέλος του 1992. «Αλλά τα Χριστούγεννα είναι σίγουρα η κατάλληλη στιγμή για να προσπαθήσουμε να τα αφήσουμε όλα πίσω μας και να βρούμε μια στιγμή να προσευχηθούμε για εκείνους, όπου κι αν βρίσκονται, που κάνουν ό,τι καλύτερο μπορούν με κάθε τρόπο για να κάνουν τα πράγματα καλύτερα το 1993». Τα επόμενα χρόνια ωστόσο έμελλε να κλονίσουν την Ελισάβετ ακόμη περισσότερο…
Photo: Getty Images/Ideal Image