Βασιλιάς Κάρολος – Πρίγκιπας Γουίλιαμ: Σύμφωνα με την εφημερίδα «The Sunday Times» και το «Dispatches» του Channel 4, τα βασιλικά δουκάτα αθροίζουν συνολικά 5.410 ακίνητα και έχουν εμπορικές συμφωνίες μεταξύ άλλων με το Εθνικό Σύστημα Υγείας (NHS), τον βρετανικό στρατό, σχολεία, φιλανθρωπικά ιδρύματα και φυλακές
Τα οικονομικά του Βρετανικού Βασιλικού Οίκου ανέκαθεν εγείρουν ορισμένα ερωτήματα. Πριν από τέσσερις μήνες στο Ηνωμένο Βασίλειο, το θέμα της συζήτησης ήταν αν ο πρίγκιπας Γουίλιαμ αποφάσισε να πληρώσει φόρους ή όχι μετά το δουκάτο που έλαβε μετά τον θάνατο της Ελισάβετ Β’.
Τώρα αυτό το θέμα, αυτό της οικονομικής διαφάνειας και της χρηματοδότησης της μοναρχίας, επανήλθε με μεγαλύτερη ισχύ από ποτέ και είναι πιθανό να γίνει μια συζήτηση που θα πρέπει να αντιμετωπίσει ο Κάρολος κατά τη διάρκεια της βασιλείας του.
Αυτό το Σάββατο δημοσιεύτηκε μια κοινή δημοσιογραφική έρευνα από τους The Sunday Times και το πρόγραμμα Dispatches του Channel 4 , που υπόσχεται να αποκαλύψει όλες τις λεπτομέρειες των ιδιωτικών περιουσιών του βασιλιά Καρόλου και του πρίγκιπα Γουίλιαμ.
Μετά από πέντε μήνες έρευνας, τα προαναφερθέντα βρετανικά μέσα ενημέρωσης αναφέρουν ότι ανακάλυψαν πώς τα βασιλικά δουκάτα κερδίζουν εκατομμύρια λίρες ετησίως χρεώνοντας κυβερνητικά τμήματα, συμβούλια, επιχειρήσεις, εταιρείες εξόρυξης και το ευρύ κοινό μέσω μιας σειράς εμπορικών ενοικίων ή φόρων επί γαιών που κληρονομήθηκαν από τον Μεσαίωνα.
Ένας εκπρόσωπος του Δουκάτου του Λάνκαστερ, της ιδιωτικής περιουσίας του βασιλιά Καρόλου, έχει ήδη προειδοποιήσει το BBC ότι αυτές οι εμπορικές συμφωνίες «συμμορφώνονται με όλη τη νομοθεσία του Ηνωμένου Βασιλείου και τα ρυθμιστικά πρότυπα που ισχύουν για το φάσμα των εμπορικών δραστηριοτήτων του».
Πρέπει να θυμόμαστε ότι η βρετανική μοναρχία χρηματοδοτείται από τρεις πηγές:
- Η Βασιλική Επιχορήγηση: Πρόκειται για δημόσια κονδύλια που λαμβάνει η βασιλική οικογένεια για να καλύψει τα έξοδα που σχετίζονται με τα καθήκοντά της ως αρχηγού του κράτους, όπως η συντήρηση των επίσημων κατοικιών, οι δεξιώσεις, τα ταξίδια και το προσωπικό. Το ποσό αυτό υπολογίζεται με βάση τα έσοδα από μια δεύτερη πηγή χρηματοδότησης.
- Το Crown Estate: Αυτή είναι μια συλλογή από ακίνητα, γη, συλλογές και άλλα περιουσιακά στοιχεία που ανήκουν στον μονάρχη αλλά η χρήση, η συντήρηση και η διαχείρισή τους γίνεται δημόσια από τον 18ο αιώνα, όταν η βασιλική οικογένεια παρέδωσε τον έλεγχο αυτών των περιουσιακών στοιχείων στο δημόσιο ταμείο. Ωστόσο, σύμφωνα με την εφημερίδα The Sunday Times, τους επιτράπηκε να διατηρήσουν τα δουκάτα του Λάνκαστερ και της Κορνουάλης, καθώς τότε δεν απέφεραν πολλά έσοδα.
- Τα Δουκάτα του Λάνκαστερ και της Κορνουάλης: Τα τελευταία χρόνια, τα έσοδα από αυτά τα δουκάτα έχουν αυξηθεί σημαντικά, μετατρέποντάς τα σε μια σύγχρονη ακίνητη περιουσία αξίας άνω των 2,1 δισεκατομμυρίων ευρώ. Όπως αναφέρει η εφημερίδα The Sunday Times, «Οι παλιοί αυτοκρατορίες ακινήτων που χρηματοδοτούν τον βασιλιά και τον πρίγκιπα της Ουαλίας έχουν παραμείνει ένα καλά κρυμμένο μυστικό μέσα στην βασιλική οικογένεια και τον στενό κύκλο των συμβούλων τους για αιώνες. Ακόμη και το Κοινοβούλιο έχει αρνηθεί την πρόσβαση στον κατάλογο των ακινήτων που ανήκουν στη βασιλική οικογένεια».
Η εκπομπή Dispatches, σε ένα ντοκιμαντέρ 48 λεπτών με τίτλο «Ο βασιλιάς, ο πρίγκιπας και τα μυστικά εκατομμύριά τους», εμβαθύνει σε αυτό το θέμα.
Τα αρχεία των δουκάτων αποκαλύπτουν ότι η βασιλική οικογένεια εισπράττει χρήματα από μια πληθώρα δραστηριοτήτων. Τα έσοδά τους προέρχονται από:
Δικαιώματα διέλευσης: Χρεώνουν για τη διέλευση ποταμών, την εκφόρτωση εμπορευμάτων στις ακτές, την τοποθέτηση καλωδίων κάτω από τις παραλίες τους.
Δημόσιες υπηρεσίες: Σχολεία, φιλανθρωπικές οργανώσεις και ακόμη και νεκροταφεία, πληρώνουν δικαιώματα.
Υποδομές: Επωφελούνται από γέφυρες, αγκυροβόλια πλοίων, συστήματα αποχέτευσης, εκκλησίες, δημαρχεία, μπαρ, αποσταγματοποιεία, αγωγούς αερίου, προβλήτες, ορυχεία, πάρκινγκ, ενοικιαζόμενες κατοικίες και ανεμογεννήτριες.
Φορολογικά κίνητρα: Τα δουκάτα λειτουργούν ως εμπορικές επιχειρήσεις και έχουν μια ειδική συμφωνία με το δημόσιο που τους απαλλάσσει από τον φόρο επί των εταιρικών κερδών.
Συμβάσεις με τον δημόσιο τομέα: Συνομολογούν συμφωνίες με τον στρατό, το ναυτικό, το Εθνικό Σύστημα Υγείας, τις φυλακές και τα δημόσια σχολεία, εισπράττοντας χρήματα για τη χρήση των γαιών, των ποταμών και των ακτών τους.
Ανάμεσα στα αξιοπερίεργα αυτής της έρευνας που τις διευθύνσεις των βασιλικών ιδιοκτησιών για να εντοπίσει τις εμπορικές συμφωνίες, αποκάλυψε ενδιαφέροντα στοιχεία:
- Πλήθος ιδιοκτησιών: Ο συνολικός αριθμός των ιδιοκτησιών που ανήκουν στα βασιλικά δουκάτα φτάνει τις 5.410, ένα εντυπωσιακό νούμερο.
- Συγκεκριμένες συμφωνίες:
- Δουκάτο του Λάνκαστερ και NHS: Το Δουκάτο του Λάνκαστερ, που ανήκει στον Κάρολο Γ’, έχει μια συμφωνία με το Εθνικό Σύστημα Υγείας (NHS) για την ενοικίαση ενός χώρου στάθμευσης ασθενοφόρων, έναντι 13 εκατομμυρίων ευρώ ετησίως για 15 χρόνια.
- Δουκάτο της Κορνουάλης και φυλακή Dartmoor: Το Δουκάτο της Κορνουάλης, που ανήκει στον πρίγκιπα Γουίλιαμ, έχει μια συμφωνία με το Υπουργείο Δικαιοσύνης για τη μισθωση της ιστορικής φυλακής Dartmoor, έναντι σχεδόν 2 εκατομμυρίων ευρώ ετησίως. Αν και η φυλακή δεν λειτουργεί πλέον ως χώρος κράτησης, χρησιμοποιείται για στρατιωτική εκπαίδευση.
- Έσοδα και φορολογία:
- Το Δουκάτο του Λάνκαστερ συγκέντρωσε 32,6 εκατομμύρια ευρώ και το Δουκάτο της Κορνουάλης 28,1 εκατομμύρια ευρώ τον προηγούμενο χρόνο, και τα δύο ποσά χωρίς φόρους επί των εταιρικών κερδών.
- Ο βασιλιάς Κάρολος και ο πρίγκιπας Γουίλιαμ πληρώνουν φόρο εισοδήματος επί των κερδών των περιουσιών τους, αφού αφαιρεθούν τα επαγγελματικά έξοδα, αλλά αρνούνται να αποκαλύψουν το ακριβές ποσό.
- Διαφάνεια: Οι ετήσιες εκθέσεις των δουκάτων αποκαλύπτουν μόνο βασικές λεπτομέρειες για τα ακίνητα που κατέχουν», προσθέτει η έρευνα.
Οι πρώτες αντιδράσεις σε αυτή την αποκάλυψη δεν άργησαν να έρθουν. Η βαρώνη Margaret Hodge, πρώην πρόεδρος της επιτροπής δημόσιων λογαριασμών της Βουλής των Κοινοτήτων, δήλωσε στο BBC ότι τα δουκάτα θα έπρεπε τουλάχιστον να πληρώνουν φόρο εταιρειών.
«Όλοι αγαπάμε τη μοναρχία, όλοι θέλουμε να λειτουργήσει. Αλλά θέλουμε να δώσουν παράδειγμα στον τρόπο που διαχειρίζονται τα οικονομικά τους. Δεν πληρώνουν φόρο επί των κεφαλαιουχικών κερδών ούτε φόρο εταιρειών, αλλά ισχυρίζονται ότι δραστηριοποιούνται με εμπορικούς σκοπούς», προειδοποίησε η Hodge. «Δεν μπορούν να έχουν και τα δύο. Αν θέλουν να είναι ιδιωτικοί και εμπορικοί, πρέπει να πληρώνουν τον δίκαιο φορολογικό συντελεστή, όπως όλοι οι άλλοι, διαφορετικά αποκτούν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Αυτή θα ήταν μια λαμπρή στιγμή για τον μονάρχη να πει: θέλω να με αντιμετωπίζουν με την ίδια δικαιοσύνη όπως όλους τους άλλους», δήλωσε η Hodge.
Από την άλλη πλευρά, σύμφωνα με την εφημερίδα The Guardian, αυτή η δημοσιογραφική έρευνα έχει οδηγήσει σε «αιτήματα για τη διεξαγωγή κοινοβουλευτικής έρευνας και για την ένταξη των δύο αυτοκρατοριών στο δημόσιο ταμείο της Στέμματος, το οποίο οφείλει να καταθέτει τα κέρδη του στην κυβέρνηση».
Εκτός από τα οικονομικά ζητήματα, το πρόγραμμα Dispatches του Channel 4 εγείρει ανησυχίες σχετικά με τον περιβαλλοντικό αντίκτυπο ορισμένων συμβάσεων των κτημάτων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων με μεταλλευτικές εταιρείες.
Ένας εκπρόσωπος του Δουκάτου της Κορνουάλης δήλωσε ότι πρόκειται για «μια ιδιωτική γαιοκτησία με εμπορικό καταναγκασμό που επιτυγχάνουμε παράλληλα με τη δέσμευσή μας για την αποκατάσταση του φυσικού περιβάλλοντος και τη δημιουργία θετικού κοινωνικού αντίκτυπου για τις κοινότητές μας». Ο εκπρόσωπος διαβεβαίωσε ότι ενεργούν «υπεύθυνα και βιώσιμα, σύμφωνα με την βιομηχανική στρατηγική της κυβέρνησης, η οποία προωθεί την επένδυση σε εγχώριες πηγές ορυκτών πρώτων υλών».
Κεντρική Φωτογραφία: Getty Images
